Filmowe pozycje obowiązkowe sezonu: „Valley Uprising”, „Jurek” i „Everest – poza krańcem świata”, a do tego spotkania z: Krzysztofem Wielickim, Januszem Gołąbem, Bogumiłem Słamą, Zdzisławem Janem Rynem, Andrzejem Muszyńskim i Bartkiem Trelą. Z roku na rok tarnowskie spotkania z ludźmi gór znane jako „Górnolotni” rozwijają się, w tym to aż trzy dni atrakcji. Zapraszamy od 23 do 25 stycznia do Centrum Sztuki Mościce.
23 stycznia (piątek)
Festiwal otworzy pokaz kultowego już filmu „Valley Uprising”
„Film z jednej strony edukuje i motywuje, żeby odkrywać wspinanie jako ścieżkę rozwoju i sport z etosem (trochę jak u Wojtka Kurtyki), a z drugiej jest jak głośny i jaskrawy festiwal muzyczny, a czasem nawet jak pobojowisko, które po takowym zostaje. Niektóre z przedstawionych w nim historii są tak szalone, że ciężko uwierzyć, że mogły się naprawdę wydarzyć. Jednak potwierdzą je tak wiarygodne osoby jak Yvon Chouinard, Dean Potter czy Alex Honnold” – czytaj więcej.
24 stycznia (sobota)
Bartek Trela: Dolomity – ultramaraton /g.15:00
Bartek Trela od dłuższego czasu stara się realizować swoje liczne pasje. Jego głównym zamiłowaniem są góry. Już od młodych lat wyjeżdżał zarówno w te niskie, jak i wyższe, kiedy tylko nadarzyła się okazja. Jednak dwie bardzo niesympatyczne choroby przewlekłe: astma oskrzelowa i migrenowe bóle głowy, uprzykrzały mu życie. Pomimo dolegliwości stara się nie rezygnować ze sportów takich jak narty, rolki, snowboard, trekking, wspinaczka. Jedyną aktywnością, z którą od zawsze miał problem było bieganie. Wystarczyło, że przebiegł 500 m i już nie mógł złapać oddechu. Aż w końcu powiedział: Dość tego! North Face Lavaredo Ultra Trail (119 km), „wspaniały, ale bardzo trudny bieg”, Bartek ukończył z czasem 21:06:27. Dzięki temu dobremu czasowi, może starać się o udział w kolejnych zawodach z cyklu Ultra Trail World Tour, tym razem w USA. Bartek udowadnia, że nie ma rzeczy niemożliwych. Odwiedźcie jego stronę – www.pokonajastme.pl
Janusz Gołąb: K2 – a challenge to the sky /g.16:00
Janusz Gołąb – polski alpinista i himalaista, pierwszy zimowy zdobywca Gaszerbruma I (9 marca 2012). Jest członkiem Klubu Wysokogórskiego Gliwice, wspina się od 1985 r. Wraz z Jackiem Fluderem i Stanisławem Piecuchem stworzyli zespół wspinaczkowy, który szybko uzyskał przydomek „Dream Team”. Później dołączył do nich Grzegorz Skorek (1978-2004). Ekipa ta w latach 90 XX w. i na początku XXI w. dokonała serii najznakomitszych wspinaczek o charakterze alpejskim w historii polskiego alpinizmu. 31 lipca 2014 roku Janusz Gołąb osiągnął kolejny ogromny sukces, zdobył drugi najwyższy szczyt Ziemi – K2, w dodatku dokładnie (31 lipca) w 60. rocznicę pierwszego w historii zdobycia tej góry.
Bogumił Słama – Tatry, Alpy /g.17:30
Przez lata swojej działalności górskiej stanął na dziesiątkach szczytów i przeszedł wiele pięknych, prowadzących na nie dróg. W Tatrach wszedł na większość szczytów i przeszedł przynajmniej po jednej drodze na najsłynniejszych tatrzańskich ścianach, zarówno latem jak i zimą. Wspinał się na Kazalnicy, zachodniej i wschodniej ścianie Łomnicy, północnej Małego Kieżmarskiego czy południowej ścianie Kieżmarskiego. Bywał na galerii Gankowej i ramieniu Krywania, a także na wschodniej ścianie Mnicha, Młynarczyka i małego Młynarza. W Tatrach Zachodnich poznał urok takich ścian jak Kazalnica Miętusia, Raptawicka Turnia, czy północnej ścinanie Giewontu. W Alpach udało mu się pokonać piękne i słynne drogi na ścianach Mont Blanc, Les Droites czy Grandes Jorasses. Przeszedł też piękne ściany Dolomitów, między innymi Marmolady, Ciwetty i Tofany di Rozes.
Jednym z największych sukcesów Bogumiła Słamy było otwarcie wraz z przyjaciółmi nowej drogi – środkiem ściany na słynnym w owym czasie Alam Kuhu, w górach Elburs w Iranie. Wspinaczka zajęła im wtedy siedem dni non stop. Dziś nazywa się to „big wall”. W górach wysokich Słama wspinał się w Pamirze, Himalajach i Karakorum. Był uczestnikiem drugiej polskiej wyprawy na K2 i kierownikiem zwycięskiej wyprawy na Arjunę w Himalajach. Wszedł też na takie szczyty jak Elbrus, Demawent czy Ararat. Przez dwadzieścia lat był kierownikiem Centralnego Ośrodka Szkolenia PZA na Hali Gąsienicowej „Betlejemka”. W latach 90-tych wraz z grupą znajomych i przyjaciół założył Polskie Stowarzyszenie Przewodników Wysokogórskich. Przez dwadzieścia lat był kierownikiem Centralnego Ośrodka Szkolenia PZA na Hali Gąsienicowej „Betlejemka”. W latach 90. wraz z grupą znajomych i przyjaciół założył Polskie Stowarzyszenie Przewodników Wysokogórskich.
„Jurek” film Pawła Wysoczańskiego /g.19:00
Jerzego Kukuczki nie trzeba nikomu przedstawiać. Śmiem twierdzić, że to nazwisko jest znane również tym, którzy z górami nie mają nic wspólnego. Wybitny himalaista. Najlepszy na świecie, jak twierdzą niektórzy. Drugi człowiek na świecie, który zdobył Koronę Himalajów i Karakorum. W górach wytyczał nowe drogi lub zdobywał szczyty zimą. Autor dwóch poczytnych książek. Mąż swojej żony, ojciec swoich synów. Kolejność życiowych ról nieprzypadkowa, co udowadnia film – czytaj więcej.
25 stycznia (niedziela)
Andrzej Muszyński: Himalaje Birmańskie /g.15:00
Życzeniem Ryszarda Kapuścińskiego było, aby część jego honorariów przeznaczyć na ufundowanie stypendium dla młodych reporterów. „Andrzej Muszyński, autor „Południa”, pierwszy laureat stypendium Fundacji Herodot, którego publiczność Kolosów pamięta z wyróżnionej w 2009 roku śmiałej przeprawy przez las równikowy w Gabonie,wiosną 2012 roku wyruszył z tłumaczem i grupą tragarzy na brawurową wyprawę w jeden z najbardziej izolowanych i niezbadanych rejonów Ziemi w poszukiwaniu granic władzy, sacrum i matki pewnej dziewczyny. Jako jeden z niewielu białych przemierzył pieszo pół tysiąca kilometrów, docierając do „ostatniej wioski” w dolinie Nan Tamai, pokonał trzydzieści dwa wiszące mosty, spłynął tratwą dziewiczą rzeką Kassang i wspiął się na nienazwany szczyt z ostatnim żyjącym członkiem jedynego plemienia azjatyckich pigmejów.”
Andrzej Muszyński (ur. 1984) pochodzi z Krzykawy i jest pierwszym stypendystą Fundacji Herodot im. R. Kapuścińskiego. Nakładem wydawnictwa Czarne ukazała się jego debiutancka książka „Południe” – zbiór reportaży z globalnego Południa nominowany do Nagrody im. B. Pawlak (2013) oraz prozatorska „Miedza” (2013) nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii proza. W 2015 roku nakładem wydawnictwa Czarne ukaże się jego książka reportażowa o Birmie pt. „Cyklon”. Laureat Kolosa 2013 za wyprawę w Himalaje Birmańskie oraz Nagrody im. A. Zawady ufundowanej przez Miasto Gdynia na eksplorację północnej Birmy. Jego teksty w tłumaczeniu na język birmański ukazywały się w największych birmańskich dziennikach m.in. Myanmar Times oraz w języku angielskim w miesięczniku „Irrawaddy” wydawanym w Azji Południowo-Wschodniej. Swoje utwory publikował w cenionych pismach literackich m.in. w „twórczości”. Stale współpracuje z „Tygodnikiem Powszechnym” oraz miesięcznikiem „Znak”. Mieszka na Jurze.
Zdzisław Jan Ryn: Choroba Wysokogórska /g.16:30
Prof. Zdzisław Jan Ryn wprowadzi nas w świat ekstremalnych wysokości, w tzw. strefę śmierci wysokościowej, w której ludzki organizm jest skazany na deteriorację, czyli wyniszczenie i śmierć. Tylko najlepiej przystosowani himalaiści mogą przebywać w tej strefie przez ograniczony czas. Około 25% osób, które na tych wysokościach uległy wysokościowemu obrzękowi mózgu/płuc i nie używały tlenu, ujawnia zaburzenia o cechach zespołu psychoorganicznego. Poznamy również relacje alpinistów, którzy otarli się o śmierć z powodu wysokościowego niedotlenienia mózgu. Prelekcja będzie ilustrowana fotografiami z wypraw w Hindukusz i w Andy. Zobaczymy też fragmenty filmu „Bez Bakszyszu” w reż. Romualda Farata. Książka Z.J. Ryna, prezesa Polskiego Towarzystwa Medycyny i Ratownictwa Górskiego pt. „Medycyna i antropologia górska” jest w przygotowaniu redakcyjnym:
„Przygoda z dużymi wysokościami zaczęła się w 1966 roku na Elbrusie w Kaukazie. Na wysokości 5000 metrów, wśród objawów wysokogórskiego oszołomienia, nagle Ryn doznał iluzji słuchowych: chrzęst czekana wbijanego w zmrożony lód przemieniał się w niebiańską melodię powtarzaną wielokrotnym echem. Wówczas też doświadczył hermetycznego, niemal autystycznego zamknięcia w sobie, tak charakterystycznego dla wysokogórskiej apatii. Elbrus znaczy Piersi dziewicy. Ale płeć gór odkrył wiele lat później.
Kiedy opowiedział o tych doznaniach swojemu Mistrzowi Antoniemu Kępińskiemu, bez wahania zachęcił go do podjęcia psychopatologii dużych wysokości jako tematu rozprawy doktorskiej. Tak otwarł się pierwszy rozdział jego przygody z medycyną górską.
Podczas VI Polskiej Wyprawy w Góry Hindukuszu (1971 r.) prowadziłem badania medyczne i obserwacje psychologiczne swoich towarzyszy wyprawy. Objęły one później czołówkę polskiego alpinizmu i himalaizmu z Andrzejem Heinrichem, Eugeniuszem Chrobakiem, Andrzejem Mrozem, Wandą Rutkiewicz”.
Prof. Zdzisałw Jan Ryn – polski dyplomata, lekarz psychiatra, profesor nauk medycznych Collegium Medicum UJ, publicysta, były ambasador RP w Chile i Argentynie, alpinista, podróżnik, członek The Explorers Club, znawca i eksplorator Andów. Od 2011 prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny i Ratownictwa Górskiego. Laureat wielu prestizowych nagród i tytułów.
Krzysztof Wielicki: Mój wybór /g.19:00
Krzysztof Wielicki to himlaista (a także alpinista i taternik), którego nikomu nie trzeba przedstawiać. Jako piąty człowiek na Ziemi, jest zdobywcą Korony Himalajów oraz Karakorum. Jako pierwszy człowiek wszedł zimą na Lhotse, Kangczendzongę oraz Mount Everest. Na szczycie Lhotse stanął samotnie w czasie nocy sylwestrowej, jeszcze w gorsecie, który nosił po uszkodzeniu kręgosłupa w górach. Z kolei na Broad Peak praktycznie dostał się solo w ciągu jednego dnia (było to pierwsze na świecie wejście na ośmiotysięcznik w ciągu doby). Nowe drogi wyznaczył podczas samotnej wspinaczki na Shisha Pangmę oraz Dhaulagiri. Samotnie zdobył też szczyt Gasherburm II, a świadkami samotnego wejścia na Nanga Parbat jedną z największych ścian Ziemi byli jedynie pakistańscy pasterze obserwujący jego wyczyn z oddalonych łąk. Brał udział w aż 4 próbach wejścia na K2. I dopiero podczas ostatniej, letniej wyprawy w 1996 roku, wytrwałość została nagrodzona – Krzysztofowi udało się wejść na szczyt Filarem Północnym z dwoma włoskimi alpinistami. Po biwaku, niedaleko szczytu, zejście zamieniło się w dramatyczną, ale szczęśliwie zakończoną akcję sprowadzania skrajnie wycieńczonego Włocha.
Zorganizował wyprawę zimową (Polska Wyprawa Zimowa Netia K2 2002-2003) na K2, która jednak nie zdobyła szczytu. Na przełomie lat 2006/2007 podjął kolejną zimową próbę zdobycia ośmiotysięcznika, tym razem Nanga Parbat, lecz z powodu skrajnie trudnych warunków pogodowych musiał wycofać się wraz ze swoim zespołem. W 2013 roku był kierownikiem ekspedycji, której celem było pierwsze zimowe wejście na Broad Peak. 5 marca 2013 szczyt zdobyli Adam Bielecki, Artur Małek, Maciej Berbeka oraz Tomasz Kowalski (dwaj ostatni zginęli podczas zejścia ze szczytu). W 2000 roku uhonorowany został prestiżową, światową nagrodą Explorer (motto: Explorare Ausis – Tym Którzy Mają Odwagę Odkrywać) podczas Explorers Festival w Łodzi. Krzysztof Wielicki jest członkiem The Explorers Club. W 2001 roku to blisko stuletnie stowarzyszenie nagrodziło alpinistę, jako pierwszego Polaka, prestiżowym odznaczeniem Lowell Thomas Award. W latach 2005-2007 był członkiem Kapituły Nagrody Środowisk Wspinaczkowych „Jedynka”.
Everest – poza krańcem świata film /g.20:30 film w wersji 3D
„Everest – poza krańcem świata” to niepowtarzalny dokument o pierwszym wejściu na Mount Everest, łączący archiwalne materiały z legendarnej wyprawy, jej fabularyzowaną rekonstrukcję oraz rewelacyjne ujęcia samego szczytu w technologii 3D. To opowieść o jednej z najbardziej heroicznych wypraw w dziejach i historycznym zwycięstwie Sir Edmunda Hillary’ego i szerpy Tenzinga Norgaya nad najwyższą górą na Ziemi.
Festiwalowi towarzyszyć będą dwie wystawy fotograficzne:
Krzysztof Wielicki – Mój wybór
Krzysztof Wielicki swoje wyprawy wysokogórskie dokumentował za pomocą wspaniałych fotografii. Na Górnolotnych będzie można zobaczyć najlepsze z nich w wielkim formacie.
Maciej Obcowski – „Korona Gór, czyli 28 polskich szczytów”
Korona Gór Polski to 28 najwyższych szczytów wszystkich pasm górskich naszego kraju w obiektywie Macieja Obcowskiego.
Więcej informacji: http://csm.tarnow.pl/aktualnosci,732,gornolotni—spotkania-z-ludzmi-gor.html