W dniach 11-14 grudnia 2014 w kinie Wisła (pl. Wilsona 2) odbędzie się 11. edycja Warszawskiego Festiwalu Filmów Górskich. To idealna okazja, żeby w jeden weekend nadrobić filmowe zaległości i przekonać się, czy jury wielkich festiwali górskich się nie myli („Valley Uprising” czy „Cerro Torre – Szanse kuli śnieżnej w piekle”?), posłuchać Adama Bieleckiego na chwilę przed jego wyprawą na K2 czy obejrzeć takie archiwalne perełki jak pierwszy w historii film górski – „Matterhorn 1901” – i film, który mnie rzucił na kolana (w dużym stopniu za sprawą muzyki), obraz „The Climb” o Hermannie Buhlu i jego heroicznym wejściu na Nanga Parbat (1953). Warto wytrwać do samego końca i zobaczyć na dużym ekranie nowego polskiego „superbohatera”, skromnego i dowcipnego Olka Ostrowskiego, który jako pierwszy Polak zjechał na nartach z Cho Oyu. Ale o tym więcej w filmie „Dzięki wszystkim, jesteście wielcy”.
W stolicy nie zabraknie żadnego z głośnych obrazów sezonu. Poza wielokrotnie nagradzanym (Przegląd w Lądku, Banff, KFG) filmem „Valley Uprising” (Reel Rock 2014) zobaczyć będzie można też pierwszą górską produkcję 3D – „Everest. Poza krańcem świata”, a także „Cerro Torre. A Snowball’s Chance in Hell”. Ten ostatni film, laureat Grand Prix w Zakopanem, opowiada o przemianie Davida Lamy, młodego, kontrowersyjnego i „piekielnie” zdolonego wspinacza, który wymarzył sobie pierwsze klasyczne przejście Drogi przez Komporesor Cesare Maestriego.
Polską kinematografię górską reprezentować będą „Zakopiańczycy” Jurka Porębskiego – film o członkach najmniejszego polskiego klubu wysokogórskiego i ich największych sukcesach, w tym dwóch pierwszych wejściach zimowych: na Manaslu i Cho Oyu oraz „Jurek” Pawła Wysoczańskiego. Do Zakopanego wrócimy jeszcze dzięki filmowi „Władysław hrabia Zamoyski – Pan z Wielkopolski – władca Tatr”, nawiązującemu m.in. do słynnego o sporu o Morskie Oko.
Równie ciekawa jest lista gości. Podczas WPFG będzie można spotkać i posłuchać zarówno legendy, jak i młodych-zdolnych polskiego himalaizmu. Marcin Kaczkan opowie o tegorocznym wejściu na K2. Profesor Andrzej Paczkowski, wieloletni prezes Polskiego Związku Alpinizmu, poprowadzi panel „Złote lata polskiego himalaizmu”, a do „odpowiedzi wywoła”: Annę Czerwińską, Wojtka Brańskiego, Leszka Cichego, Janusza Majera oraz Ryszarad Szafirskiego (korespondencyjnie z Kanady). Adam Bielecki opowie o tegorocznej wyprawie na Kangczendzongę, a także o planach zimowej wyprawy na K2. Miłośnicy Andów będą mogli zaś wysłuchać prezentacji Wojciecha Lewandowskiego, alpinisty i specjalisty od „polskiej” historii zdobywania andyjskich szczytów. Będzie to też dobra okazja, żeby zdobyć dedykację w najnowszej książce tego autora – „Najdziwniejsze góry świata. Puna de atacama”. Znana dziennikarka i alpinistka Monika Witkowska przybliży góry nieco niższe – McKinley i Karstensz Pyramid (na którą weszła pod koniec listopada), obie zaliczane do Korony Ziemi. Zaś Pakistańczyk Karim Hayat, uczestnik wypraw, w których brali udział Polacy, opowie o swoich rodzinnych górach – Karakorum.
Wiadomo, że nie ma WPFG bez stoiska z literaturą górską, więc rozbijajcie świnki skarbonki, bo może znajdzie się ciekawa pozycja na świąteczny prezent 😉
Pełny program 11. Warszawskiego Przeglądu Filmów Górskich:
11.12 (czwartek):
godzina 18.15
Wojciech Lewandowski – prezentacja „Polskie Andy – pięć lat eksploracji”
Opowieść o pięciu wyprawach w Andy zorganizowanych w latach 20052013 śladami polskich pionierskich ekspedycji górskich z lat 30. XX wieku, o magicznej więzi z „chłopakami” z tamtych lat i marzeniach, które się spełniają.
Wojciech Lewandowski jest autorem książek „Wyżej niż kondory – 70 lat później”, „Zamknij oczy i pomyśl o Andach”, „Przez pustynie na ośnieżone szczyty”, „Najdziwniejsze góry świata – Puna de Atacama”. Pragnąc oddać hołd uczestnikom pierwszej wyprawy andyjskiej w 1934 roku, nakręcił film „Zamknij oczy i pomyśl o Andach”.
„Polskie Andy”
Polska 2011, 46 min.
scenariusz: Wojciech Lewandowski, Piotr Makos
reżyseria: Piotr Makos
producent: Piotr Makos
Film ten to część większego projektu o tej samej nazwie, którego celem jest przywracanie pamięci o dokonaniach polskich przedwojennych wypraw w najwyższe poza Azją góry na świecie – Andy.
Nasi rodacy jeździli w Andy, by zbierać doświadczenia przed narodową ekspedycją w Himalaje (zorganizowaną w 1939 roku), lecz wyprawy andyjskie (w latach 1934-35 oraz 1937) osiągnęły wiele sukcesów sportowych, eksploracyjnych i naukowych.
godzina 20.30
Matterhorn 1901
Czas. ok. 10 min.
Film ten uważany jest za pierwszy dokument poświęcony wspinaczce wysokogórskiej. Nakręcony został po szwajcarskiej stronie Matterhornu – trzem alpinistom towarzyszył operator kamery. Świetność filmowi przywrócono dzięki wsparciu International Alliance for Mountain Film. Film udostępniony przez Spotkania z Filmem Górskim w Zakopanem.
The Climb (Wspinaczka)
Kanada 1987, 90 min.
reżyseria: Donald Shebib
Latem 1953 roku w Himalaje wyruszyły wyprawy z dwóch krajów o bogatej wspinaczkowej tradycji, aby zdobyć dziewicze ośmiotysięczniki. Celem Anglików, z Nowozelandczykiem Edmundem Hillarym na czele, był Everest, zaś wyprawa austriacko-niemiecka pod kierownictwem Karla Herrligkoffera postanowiła zmierzyć się z Nanga Parbat, na której flankach zginęło już ponad 30 osób. Jako pierwszy człowiek na świecie szczyt Nanga Parbat zdobył Austriak Herman Buhl – ostatnie 1300 metrów przeszedł samotnie, bez tlenu.
W 1957 roku Buhl zdobył też jako pierwszy Broad Peak. Kilka tygodni później wraz z Kurtem Diembergerem podjął próbę wejścia w stylu alpejskim na pobliski, wtedy jeszcze niezdobyty szczyt, Chogolisa II. Niedaleko wierzchołka Buhl spadł ze śnieżnym nawisem. Jego ciała nigdy nie odnaleziono. Te dramatyczne wydarzenia na Nanga Parbat i Chogolisie relacjonuje fabularyzowany dokument The Climb. Film udostępniony przez Spotkania z Filmem Górskim w Zakopanem.
12.12. (piątek):
godzina 18.15
„Mówią o górach”
Polska 2007, 45 min.
realizacja: Adam Biernat, Jacek Kamler
O górach i swoich górskich przygodach opowiadają: Anna Czerwińska, Anna Milewska-Zawada, Izabela Mikulska, Andrzej Wilczkowski, Jan Serafin, Aleksander Lwow, Andrzej Skłodowski i Zbigniew Skoczylas.
Po projekcji spotkanie z autorem filmu, Jackiem Kamlerem, i promocja jego książki „Żywot wspinacza strachliwego”, wydanej przez wydawnictwo Annapurna.
„Władysław hrabia Zamoyski – Pan z Wielkopolski – Władca Tatr”
Polska 2012, 61 min.
scenariusz i reżyseria: Janusz Sidor
produkcja: SIDMA Alina Mackiewicz
Dokument o niezwykłym człowieku, Władysławie Zamoyskim (1853-1924). Urodził w Paryżu, podróżował po Australii i Stanach Zjednoczonych, objął po Działyńskich majątek w Kórniku, „wyprocesował” dla Polski Morskie Oko, a przed śmiercią przekazał wszystko narodowi polskiemu.
Film powstał w ramach programu „Patriotyzm Jutra” Muzeum Historii Polski oraz dzięki współpracy z Fundacją „Zakłady Kórnickie”. Oprawę muzyczną stanowią kompozycje Henryka Wieniawskiego oraz muzyka góralska w wykonaniu Kapeli z Bukowiańskich Wierchów.
godzina 20.30
„The Icefall (Lodospad)”
USA/Szwajcaria 2014, 4 min.
reżyseria: Joseph Areddy
W styczniu 2013 roku fotograf sportów ekstremalnych Thomas Senf wybrał się wraz trzema nieustraszonymi wspinaczami do Norwegii. Zamierzał sfotografować, jak wspinają się na legendarnych Zamarzniętych Olbrzymach w świetle reflektorów i flar. Powstały niezwykle piękne, a zarazem mrożące krew w żyłach zdjęcia i film.
„Determination (Determinacja)”
Reżyseria: Jacob Slot
Austria 2014, 9 min. 17 sek.
produkcja: www.jacobslot.com
dystrybucja: www.jacobslot.com
Inspiracją dla Słoweńca Luki Lindiča byli tacy wybitni wspinacze jak Marko Prezelj czy Silvo Karo. W filmie dzieli się on z nami swoimi przemyśleniami na temat alpinizmu, wspinaczki i życia w górach. Film udostępniony przez Spotkania z Filmem Górskim w Zakopanem.
„Cerro Torre. Snowballs Chance in Hell”
Austria 2013, 103 min.
reżyseria: Thomas Dirnhofer
produkcja: Red Bull Media House
dystrybucja: www.redbullmediahouse.com
David Lama, doskonały młody wspinacz, wyrusza do Patagonii, by jako pierwszy człowiek pokonać klasycznie osławioną południowo-wschodnią ścianę Cerro Torre „Drogą przez Kompresor”. Nie jest to proste zadanie, musi zmierzyć się nie tylko z kapryśną pogodą, trudnymi warunkami w ścianie, lecz także z opinią publiczną, która uważa, że ktoś taki jak on, czyli wspinacz skałkowy, nie ma prawa porywać się na tak ambitne górskie projekty. Obraz zrealizowany z ogromnym rozmachem, dzięki czemu możemy lepiej zrozumieć wyzwanie, jakiego podjął się David Lama.
Film otrzymał Nagrodę Publiczności na Festiwalu Górskim w Lądku-Zdroju oraz Grand Prix na Spotkaniach z Filmem Górskim w Zakopanem.
13.12 (sobota):
godzina 13.30
„Zakopiańczycy”
Polska, 60 min.
reżyseria: Jerzy Porębski
produkcja i dystrybucja: Artica Production
Klub Wysokogórski w Zakopanem jest najmniejszym polskim klubem, lecz zrzesza wyjątkowych ludzi. Światowe sukcesy odnosiły wyprawy klubowe, a także członkowie klubu w ramach innych wypraw – wystarczy wymienić pierwsze zimowe wejście na Manaslu (1984) czy Cho Oyu (1985). Zdecydowana większość wspinaczy biorących udział w wyprawach to ratownicy TOPR i przewodnicy górscy, a swoje sukcesy zawdzięczają łączącej ich przyjaźni i koleżeństwu. W filmie opowiadają o swoich górskich przygodach – ze swadą, humorem i autoironią.
Po filmie spotkanie z jednym z jego bohaterów – Lechem Korniszewskim.
„Stopy na Hrebeni (Ślady stóp na grani)”
Słowacja 2013, 53 min.
reżyseria: Pavol Barabasz
produkcja: K2 studio
Tatry Zachodnie, Wysokie i Bielskie – to wspaniały, logiczny i długi łańcuch 130 szczytów i wzniesień. Przemierzenie go w stylu alpejskim, bez wsparcia, za jednym podejściem, zawsze było wielkim wyzwaniem i nadal nim jest. Zwłaszcza, gdy odbywa się to w warunkach zimowych. Dwóch przyjaciół przeżyło niezwykłą przygodę, przechodząc grań Tatr. To opowieść o odwadze i strachu, silnej woli i rozpaczy, wytrzymałości i bólu. To także opowieść o trudnej górskiej przyjaźni.
godzina 16.00
Marcin Kaczkan – „Do trzech razy sztuka, czyli jak wszedłem na K2”
W tym roku Marcin Kaczkan po raz trzeci znalazł się pod K2. Zgodnie z przysłowiem „do trzech razy sztuka”, tegoroczna wyprawa zakończyła się dla niego sukcesm, Marcin stanął wreszcie na szczycie jednej z najtrudniejszych gór świata.
Pięcioosobowa wyprawa PZA rozpoczęła akcję górską pod koniec czerwca. Himalaiści wspinaliśmy się od strony Pakistanu drogą pierwszych zdobywców – Żebrem Abruzzi. Marcin Kaczkan opowie, jak było.
„Jurek”
Polska 2014, 75 min.
scenariusz i reżyseria: Paweł Wysoczański
24 października 1989 roku podczas wyprawy na Lhotse zginął Jerzy Kukuczka. Po raz pierwszy pojechał w Himalaje z pieniędzmi, sprzętem, był już wtedy sławny.
Dokument Pawła Wysoczańskiego przedstawia portret człowieka, który pnie się do góry – w sensie dosłownym, ale też metaforycznym. Przebył niezwykłą drogę: był harcerzem kochającym góry – został gwiazdą międzynarodowych mediów, zaczynał bez pieniędzy – stał się człowiekiem konkurującym z Reinholdem Messnerem o zdobycie Korony Himalajów. Reżyser filmu przeprowadził rozmowy z rodziną i przyjaciółmi Kukuczki, zobaczymy też materiały archiwalne: zdjęcia, nagrania, fragmenty programów telewizyjnych i wywiadów składające się na portret środowiska himalaistów lat 80. To również obraz czasów, w jakich żyli – ciężkich i barwnych jednocześnie, kiedy idealizm miał większą wartość niż sława.
godzina 18.30
Adam Bielecki – „Kangczendzonga 2014 i zimowa wyprawa na K2”
Adam opowie o wyprawie na północną ścianę Kangczendzongi (wiosna 2014), kierowanej przez Denisa Urubko, która zakończyła się spektakularnym sukcesem – zespół pokonał ponad 1000 metrów nowego i trudnego technicznie terenu (wariant drogi brytyjskiej), a 19 maja Denis stanął na szczycie. Posłuchamy również o planowanej wyprawie zimowej na „górę gór” – K2.
godzina 20.30
„Valley Uprising”
USA 2014, 114 min.
reżyseria: Peter Mortimer, Nick Rosen, Josh Lowell
Ten niezwykły obraz opowiada o historii wspinania ( i nie tylko) w Yosemitach – od żmudnej wielkościanowej „ślusarki” poprzez uklasycznianie kolejnych dróg, od imponującego i szalonego żywcowania do skoków BASE i slacka. Jest to również film o przemianach obyczajowych, sposobie życia, umiłowaniu wolności, bandzie wspaniałych i oryginalnych ludzi. Ogromną zaletą Valley Uprising jest to, że można zasiąść do jego oglądania, nic nie wiedząc ani o wspinaniu, ani o Yosemitach, a wyjść z projekcji z pełną i uporządkowaną wiedzą. A przy tym dobrze się bawić. Film nagrodzony na licznych festiwalach górskich, m.in. Grand Prix w Banff i Lądku Zdroju.
14.12 (niedziela):
godzina 14.00
„Everest. Poza krańcem świata (Beyond the Edge)” 3D
Nowa Zelandia 2013, 90 min.
reżyseria: Leanne Pooley
scenariusz: Matthew Metacalfe, Leanne Pooley
„Wreszcie załatwiliśmy tego skurczybyka” – to słynne zdanie wypowiedział 29 maja 1953 roku Nowozelandczyk Edmund Hillary tuż po tym, gdy jako pierwszy stanął na najwyższej górze na Ziemi. Teraz, dzięki zrealizowanej z ogromnym rozmachem produkcji, która łączy oryginalne zdjęcia i nagrania z legendarnej wyprawy z zapierającymi dech w piersiach ujęciami szczytu w technologii 3D i scenami inscenizowanymi , mamy okazję poznać dramatyczne szczegóły tamtej ekspedycji.
To opowieść o jednej z najbardziej heroicznych wypraw w dziejach i historycznym zwycięstwie sir Edmunda Hillary’ego i Szerpy Tenzinga Norgaya nad najwyższą górą na Ziemi.
godzina 16.00
Monika Witkowska – „Od lodowców Alaski do dżungli Papui, czyli z Denali na Karstensza”
Denali, czyli inaczej Mt McKinley, to nie tylko najwyższy szczyt Ameryki Północnej, ale też jedna z najzimniejszych gór świata, z różnicą wysokości pokonywaną w trakcie wspinaczki większą niż na Evereście. Z kolei położona na Papui Piramida Carstensza, największy szczyt Oceanii, podobnie jak i Denali zaliczana do Korony Ziemi, lodowców wprawdzie nie ma, ale wymaga mocno adrenalinowego, technicznego wspinania i – co najtrudniejsze, jeśli odrzuci się opcję dolotu do góry helikopterem – wielodniowego przejścia trudnej, wykańczającej fizycznie dżungli.
O obydwu tych górach opowie Monika Witkowska, która na festiwalowy pokaz przyjedzie właśnie prosto z Papui. Więcej o kończonej przez Monikę Koronie Ziemi na www.monikawitkowska.pl
Karim Hayat – „Moje Karakorum”
Jeden z czołowych pakistańskich wspinaczy opowie o swojej bogatej karierze górskiej, a także o wyprawach z polskimi himalaistami (w tym o wyprawie zimowej na Broad Peak w 2013 roku). Będziemy też mogli usłyszeć o wspaniałej Dolinie Hunzy, skąd pochodzi nasz gość.
godzina 18.00
„Złote lata polskiego himalaizmu” – prowadzi Andrzej Paczkowski, a jego gośćmi będą: Anna Czerwińska, Wojciech Brański, Leszek Cichy, Janusz Majer i Ryszard Szafirski
Latach 70. i 80. XX wieku nazywane są często „złotą erą polskiego himalaizmu”, bo to właśnie Polacy dokonywali wtedy najbardziej błyskotliwych przejść, to oni zdobywali zimą ośmiotysięczniki. Dzięki przedstawicielom tamtego pokolenia poznamy kulisy wypraw, a także wysłuchamy relacji z pierwszej ręki o niezwykłych wyczynach, które rozsławiły nasz kraj.
godzina 20.30
Into the Mind
USA 2013, 82 min.
reżyseria: Eric Crosland, Dave Mossop
„Into the Mind” nie jest kolejną prezentacją umiejętności sportowców, a bardziej podróżą w głąb ich umysłów, odkrywaniem drogi, która doprowadziła ich do takiej, a nie innej formy samorealizacji. Twórcy próbują dowiedzieć się więcej o ludziach podejmujących skrajne ryzyko, szczególnie zaś o ludziach gór.
„Dzięki wszystkim, jesteście wielcy”
Polska 2014, 24 min.
reżyseria: Szymon Kowalczyk
zdjęcia: Olek Ostrowski
Samotna wyprawa na ośmiotysięcznik Cho Oyu to już coś, a gdy jeszcze dodamy do tego zjazd na nartach z samego wierzchołka, to wyczyn jest naprawdę wielki. Na szczęście Olek Ostrowski zabrał ze sobą kamerkę, dzięki czemu możemy uczestniczyć w tym niezwykłym przedsięwzięciu. Cho Oyu to najwyższa góra, z której Polak zjechał na nartach – choć kilka lat wcześniej zjazdu z tego szczytu na snowboardzie dokonał Olaf Jarzemski.
Więcej informacji na stronie: www.przeglad.turnia.pl.
